શું સરકાર 500 રૂપિયાની નોટની સપ્લાય બંધ કરવા જઈ રહી છે? સંસદમાં સરકારે આપ્યો જવાબ -

આ ઉપરાંત 100 અને 200 રૂપિયાના મૂલ્યની નોટોની ઉપલબ્ધતા વધારવા માટે પણ નક્કર પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.

કેન્દ્ર સરકારે મંગળવારે ફરી એકવાર સ્પષ્ટતા કરી હતી કે 500 રૂપિયાની નોટની સપ્લાય બંધ કરવાનો કોઈ પ્રસ્તાવ વિચારણા હેઠળ નથી. આ માહિતી નાણા રાજ્યમંત્રી પંકજ ચૌધરીએ સંસદમાં આપી હતી. તેમણે કહ્યું કે ATM માંથી 500 રૂપિયાની નોટોનું વિતરણ પહેલાની જેમ ચાલુ રહેશે. આ ઉપરાંત 100 અને 200 રૂપિયાના મૂલ્યની નોટોની ઉપલબ્ધતા વધારવા માટે પણ નક્કર પ્રયાસો કરવામાં આવી રહ્યા છે.

રાજ્યસભામાં એક લેખિત જવાબમાં મંત્રીએ જણાવ્યું હતું કે રિઝર્વ બેન્ક ઓફ ઈન્ડિયા (RBI) એ 28 એપ્રિલ, 2025 ના રોજ એક પરિપત્ર જાહેર કર્યો છે. આ સંદર્ભમાં તમામ બેન્કો અને વ્હાઇટ લેબલ ATM ઓપરેટરોને તેમના ATM માં 100 અને 200 રૂપિયાની મૂલ્યની નોટોનો નિયમિત સ્ટોક સુનિશ્ચિત કરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે, જેથી સામાન્ય જનતા સરળતાથી નાના મૂલ્યની રોકડ મેળવી શકે.

100 અથવા 200 રૂપિયાની નોટ મેળવવા પર ભાર

સમાચાર અનુસાર, RBI માર્ગદર્શિકા જણાવે છે કે 30 સપ્ટેમ્બર, 2025 સુધીમાં દેશના 75 ટકા ATM ઓછામાં ઓછા એક કેસેટ દ્વારા 100 અથવા 200 રૂપિયાની નોટો વિતરિત કરે. આ લક્ષ્ય 31 માર્ચ, 2026 સુધીમાં વધારીને 90 ટકા ATM કરવામાં આવશે. બીજા પ્રશ્નના જવાબમાં ચૌધરીએ કહ્યું કે સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ ઓફ ઈન્ડિયા (SEBI) એ છેલ્લા પાંચ વર્ષ (એપ્રિલ 2020 થી માર્ચ 2025) દરમિયાન 76 કેસોની તપાસ કરી છે. આ કેસોમાં ₹949.43 કરોડ રૂપિયાની ડિસગોર્જમેન્ટ રકમ વસૂલ કરવામાં આવી છે. ડિસગોર્જમેન્ટ એ એક પ્રક્રિયા છે જેમાં ગેરકાયદેસર રીતે મેળવેલ નફો જપ્ત કરવામાં આવે છે. રાજ્યમંત્રીએ કહ્યું કે ઘણી કેન્દ્રીય એજન્સીઓ અને અમલીકરણ સંસ્થાઓ રોકાણ છેતરપિંડી અટકાવવા માટે સક્રિયપણે કામ કરી રહી છે.

આવા લગભગ 220 કેસોની તપાસ શરૂ

સેન્ટ્રલ બોર્ડ ઓફ ડાયરેક્ટ ટેક્સીસ (CBDT) એ છેલ્લા પાંચ વર્ષમાં મલ્ટી-લેવલ માર્કેટિંગ કૌભાંડો સંબંધિત 9 કેસોની ઓળખ પણ કરી છે. એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ED) એ 1 જાન્યુઆરી, 2020 થી 30 જુલાઈ, 2025 દરમિયાન પ્રિવેન્શન ઓફ મની લોન્ડરિંગ એક્ટ (PMLA), 2002 હેઠળ લગભગ 220 કેસોની તપાસ શરૂ કરી છે, જે રોકાણ છેતરપિંડી સાથે સંબંધિત છે. સરકારે એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે હાલમાં ક્રિપ્ટો સંપત્તિઓ પર કોઈ કાનૂની નિયંત્રણ નથી, પરંતુ RBI-SACHET પોર્ટલ પર અનધિકૃત રોકાણ યોજનાઓ અંગે હજારો ફરિયાદો મળી રહી છે.